Akü asidi, genellikle kurşun-asit akülerde kullanılan bir sıvıdır ve temel olarak sülfürik asit (H₂SO₄) ve su karışımından oluşur. Bu sıvı, akünün kimyasal reaksiyonlarını sağlayarak elektrik üretmesine olanak tanır.
Akü Asidinin Özellikleri;
- Kimyasal Yapısı: %30-35 oranında sülfürik asit, geri kalan kısmı sudur.
- Görevi: Akü plakaları arasında iyon alışverişini sağlayarak elektrik enerjisi üretir.
- Yoğunluğu: Tam dolu bir aküde yoğunluk genellikle 1.265-1.300 g/cm³ civarındadır.
Akü asidinin temel formülü, sülfürik asidin (H₂SO₄) su ile karışımından oluşur. Aşağıda bu karışımın detayları verilmiştir:
Akü Asidinin Formülü
- Kimyasal Bileşen: Sülfürik Asit (H₂SO₄) ve Su (H₂O).
- Yoğunluk: Yaklaşık 1.265-1.300 g/cm³ (tam dolu akülerde).
- Oranlar:
- Yaklaşık %30-35 sülfürik asit,
- Yaklaşık %65-70 saf su.
Reaksiyonun Genel Görünümü
Sülfürik asit, kurşun-asit akülerde elektrokimyasal reaksiyonları destekler:
- Deşarj Durumu:
Sülfürik asit, kurşun plakalarla (Pb) reaksiyona girerek kurşun sülfat (PbSO₄) oluşturur ve elektrik enerjisi açığa çıkarır.Pb+H₂SO₄→PbSO₄+H₂ (elektrik u¨retimi)\text{Pb} + \text{H₂SO₄} \rightarrow \text{PbSO₄} + \text{H₂ (elektrik üretimi)}Pb+H₂SO₄→PbSO₄+H₂ (elektrik u¨retimi) - Şarj Durumu:
Kurşun sülfat, sülfürik asidin yeniden oluşmasını sağlar ve enerji depolanır.
Bu kimyasal yapı sayesinde aküler tekrar şarj edilebilir ve uzun süre enerji depolayabilir.
AKÜ ASİDİ ZARARLARI
Akü asidi (sülfürik asit ve su karışımı), doğru kullanılmadığında ciddi zararlar verebilen tehlikeli bir kimyasal bileşiktir. İşte akü asidinin zararları:
1. İnsan Sağlığına Zararları
- Cilt Teması:
- Şiddetli yanıklara neden olabilir.
- Uzun süreli temas, cildin soyulmasına veya yaralanmasına yol açar.
- Göz Teması:
- Körlüğe kadar gidebilecek ciddi göz hasarları oluşabilir.
- Soluma:
- Buharlarını solumak solunum yollarında tahrişe, öksürüğe ve nefes darlığına neden olabilir.
- Yutma:
- Ağız, yemek borusu ve mideyi ciddi şekilde yakar. Hayati tehlike oluşturabilir.
2. Çevreye Zararları
- Toprak ve Su Kirliliği:
- Doğrudan toprağa veya suya döküldüğünde çevresel kirlenmeye yol açar.
- Balıklar ve su canlıları için öldürücü etkilere sahiptir.
- Bitkilere Etkisi:
- Asit dökülen alanlardaki bitkiler ve diğer canlılar zarar görebilir.
3. Metal ve Malzemelere Zararları
- Aşındırıcı Özelliği:
- Metaller üzerinde hızla korozyon yapar.
- Araç parçalarının veya yüzeylerin zarar görmesine yol açabilir.
Alınması Gereken Önlemler
- Koruyucu Ekipman Kullanımı:
- Eldiven, gözlük ve asit geçirmez giysiler giyin.
- Havalandırma:
- Kapalı alanlarda çalışıyorsanız iyi bir havalandırma sağlayın.
- Dökülme Durumunda:
- Asidi nötralize etmek için karbonat veya soda kullanın.
- Depolama:
- Çocukların ulaşamayacağı, serin ve kuru bir yerde saklayın.
Unutulmamalıdır ki, akü asidi kullanımı sırasında dikkatli olunmazsa hem insan sağlığı hem de çevre için ciddi tehlikeler oluşturabilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Tehlikeli bir madde olduğu için cilde temasından veya solunmasından kaçınılmalıdır.
- Gözle temas ettiğinde hemen bol su ile yıkanmalı ve tıbbi yardım alınmalıdır.
- Metaller üzerinde aşındırıcı etkisi vardır.
Akü bakımında dikkatli olunmalı ve asidin düşük olduğu durumlarda saf su eklenmelidir, ancak asit eklemek genellikle tavsiye edilmez.